Χλαπουτάκης Γεώργιος MD
Ειδικός Καρδιολόγος
ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ
Αρτηριακή Υπέρταση - Συμπτώματα, Επιπλοκές, Διάγνωση, Θεραπεία
Ειδικός Καρδιολόγος Γεώργιος Χλαπουτάκης
ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ
Η συστολική αρτηριακή πίεση είναι η πίεση που ασκείται στις αρτηρίες όταν η καρδιά συστέλλεται και τις τροφοδοτεί με αίμα, ενώ διαστολική αρτηριακή πίεση είναι η πίεση που ασκείται στις αρτηρίες όταν η καρδιά χαλαρώνει.
Η φυσιολογική αρτηριακή πίεση στον άνθρωπο που βρίσκεται σε κατάσταση ηρεμίας, κυμαίνεται:
η συστολική από 100 έως 120 mmHg και η διαστολική από 60 έως 80 mmHg.
Όταν η συστολική πίεση κυμαίνεται από 120 έως 139 mmHg, ή η διαστολική πίεση από 80 έως 89 mmHg, τότε το στάδιο αυτό αποτελεί μία εν δυνάμει προϋπερτασική κατάσταση, που μπορεί να μην χρήζει φαρμακευτικής αγωγής, ωστόσο ο πάσχων θα πρέπει να ακολουθήσει τις ιατρικές οδηγίες αλλαγής του τρόπου ζωής του, ώστε να μην εξελιχθεί η νόσος.
Όταν η συστολική πίεση είναι 140 mmHg ή μεγαλύτερη ή/και η διαστολική είναι 90mmHg ή μεγαλύτερη, τότε ορίζεται η διάγνωση της αρτηριακής υπέρτασης στον πάσχοντα.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Υπέρτασης, ο πίνακας με τις τιμές που υποδεικνύουν τα στάδια της υπέρτασης είναι :
Η αρτηριακή υπέρταση αποτελεί την πιο συνηθισμένη πάθηση, η οποία αυξάνει σε συχνότητα με το πέρας της ηλικίας.
Πάνω από το 60% των ατόμων άνω των 60 ετών είναι υπερτασικοί.
Στην Ελλάδα, 1 στους 3 ενήλικες πάσχει από υπέρταση, αλλά μόνο το 50% των ασθενών λαμβάνει θεραπευτική αγωγή.
Η αρτηριακή υπέρταση αν μείνει αρρύθμιστη, τότε προκαλεί ένας πλήθος προβλημάτων, διαταραχών και νόσων, όπως: στεφανιαία νόσο, εμφράγματα, αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, καρδιακή και νεφρική ανεπάρκεια, κ.α. που θα δούμε στην συνέχεια.
Ποια είναι τα συμπτώματα της αρτηριακής υπέρτασης
Τις περισσότερες φορές η υπέρταση δεν προκαλεί συμπτώματα, ιδίως στα αρχικά της στάδια. Καθώς εξελίσσεται σε μέτρια και σοβαρή υπέρταση, ενδεχομένως ο ασθενής να νιώθει:
-
Πονοκέφαλο κυρίως όταν ξυπνάει
-
Ζάλη
-
Εμβοές
-
Αίσθημα παλμών
-
Κόπωση
-
Κόκκινο πρόσωπο
-
Αίσθηση μουδιάσματος στα χέρια και τα πόδια
-
Υπνηλία, κ.α.
Ποια είναι τα αίτια που προκαλούν την αρτηριακή υπέρταση
Η αρτηριακή υπέρταση είναι μια πολυπαραγοντική νόσος. Ωστόσο η κύρια αιτία της σχετίζεται με τον σύγχρονο τρόπο ζωής, δηλαδή την καθιστική ζωή και την παχυσαρκία. Υπολογίζεται ότι το 60% των υπερτασικών είναι υπέρβαροι.
Η αρτηριακή υπέρταση ταξινομείται σε:
Ιδιοπαθής αρτηριακή υπέρταση που αποτελεί το 95% των περιπτώσεων υπέρτασης
Οι κυριότερες αιτίες της ιδιοπαθούς υπέρτασης είναι:
-
To αυξημένο σωματικό βάρος
-
H καθιστική ζωή
-
H υπερβολική πρόσληψη αλατιού
-
Η κληρονομικότητα
-
Το στρες
-
Η κατάχρηση αλκοόλ
-
Το κάπνισμα
-
Η υπερβολική λήψη καφεΐνης
-
Τα ναρκωτικά, κ.α.
Δευτεροπαθής αρτηριακή υπέρταση
Οι κυριότερες αιτίες της δευτεροπαθούς υπέρτασης είναι:
-
Η αρτηριοσκλήρυνση
-
Οι παθήσεις των νεφρών
-
Η στένωση των νεφρικών αρτηριών
-
Η υπνική άπνοια
-
Οι ενδοκρινολογικές παθήσεις ( θυρεοειδής, επινεφρίδια, υπόφυση)
-
Ορισμένες φαρμακευτικές αγωγές, όπως: μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, αντισυλληπτικά, ερυθροποιητίνη, κυκλοσπορίνη, αποσυμφορητικά ρινός, κορτικοειδή, κ.α.
Ποιες είναι οι επιπλοκές της αρτηριακής υπέρτασης
Όσο υψηλότερη είναι η αρτηριακή πίεση τόσο αυξάνεται και ο κίνδυνος εμφάνισης θανατηφόρων παθήσεων, όπως το εγκεφαλικό επεισόδιο, το έμφραγμα μυοκαρδίου, η νεφρική ανεπάρκεια, η συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, η αθηροσκλήρυνση, η άνοια, κ.α.
Η αρρύθμιστη υπέρταση ευθύνεται τουλάχιστον για το 50% των αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων και το 20% των περιπτώσεων στεφανιαίας νόσου.
Επίσης προκαλεί απόφραξη σε όλα τα αγγεία του σώματος και ιδιαίτερα στα αγγεία των κάτω άκρων.
Εκτός από τα καρδιαγγειακά νοσήματα, την χρόνια νεφρική ανεπάρκεια και την περιφερική αρτηριοπάθεια, η υπέρταση προκαλεί βλάβες στον αμφιβληστροειδή χιτώνα των ματιών και προδιαθέτει για την Νόσο Alzheimer.
Πως γίνεται η διάγνωση της αρτηριακής υπέρτασης
Δυστυχώς το μεγαλύτερο ποσοστό των υπερτασικών ασθενών, είτε δεν γνωρίζει την πάθησή του (αδιάγνωστοι ασθενείς), είτε μένει χωρίς θεραπευτική αγωγή (αθεράπευτοι ασθενείς), είτε λαμβάνει λανθασμένο φαρμακευτικό σχήμα (αρρύθμιστοι ασθενείς).
Η διάγνωση της υπέρτασης περιλαμβάνει την καταγραφή του πλήρους ιατρικού ιστορικού του ασθενούς και την κλινική του εξέταση από τον Καρδιολόγο.
Ο γιατρός θα λάβει μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης σε ύπτια και σε όρθια θέση, θα ακροαστεί την καρδιά και τους πνεύμονες, θα ψηλαφήσει και θα ακροαστεί την κοιλιακή χώρα καθώς και τις περιφερικές αρτηρίες.
Η αξιολόγηση περιλαμβάνει πλήρες αιματολογικό έλεγχο για την διερεύνηση πιθανών υποκείμενων νοσημάτων (σακχαρώδης διαβήτης, δυσλιπιδαιμίες, θυρεοειδοπάθειες, κ.α.), ηλεκτροκαρδιογράφημα, ακτινογραφία θώρακος, triplex καρδιάς - καρωτίδων, υπερηχογράφημα νεφρών και εξετάσεις ούρων.
Αρκετές φορές ο γιατρός, μπορεί να τοποθετήσει στον ασθενή Holter πίεσης 24/ωρου για την 24ωρη καταγραφή της πίεσης του.
Ποια είναι η θεραπεία της αρτηριακής υπέρτασης
Η θεραπεία που λαμβάνει ο υπερτασικός ασθενής, εξατομικεύεται και προσαρμόζεται ανάλογα με τη σοβαρότητα της νόσου, το λιπιδαιμικό προφίλ, την ηλικία, τον τρόπο ζωής και τις συνυπάρχουσες παθήσεις του.
Ο γιατρός αξιολογεί διαρκώς το σχήμα της φαρμακευτικής αγωγής, βάσει της αποτελεσματικότητάς της για την επίτευξη του θεραπευτικού στόχου καθώς και την πιθανή πρόκληση παρενεργειών της.
Στις μέρες μας, υπάρχουν εξαιρετικά φάρμακα για την αντιμετώπιση της υπέρτασης που συνδυάζουν καρδιοπροστατευτικές και νεφροπροστατευτικές ιδιότητες.
Η φαρμακευτική αντιϋπερτασική θεραπεία προσαρμόζει την πίεση σε φυσιολογικά επίπεδα και μειώνει τον κίνδυνο για αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο κατά περίπου 40%, για στεφανιαία νόσο κατά περίπου 25% και για καρδιακή ανεπάρκεια κατά 50%.
Οι κατηγορίες των αντιϋπερτασικών φαρμάκων περιλαμβάνουν: β-αναστολείς, αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης, αναστολείς των υποδοχέων της αγγειοτενσίνης, ανταγωνιστές ασβεστίου, διουρητικά φάρμακα, κ.α.
Αρκετοί ασθενείς για την καλή ρύθμιση της πίεσης τους, μπορεί να χρειαστούν δύο ή και τρία φάρμακα διαφορετικών κατηγοριών.
Ποιος είναι ο σωστός τρόπος μέτρησης της αρτηριακής πίεσης
Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν από υπέρταση, γι΄αυτό κρίνεται ωφέλιμο, όλοι οι ενήλικες να μετρούν τακτικά την πίεσή τους στο σπίτι.
Για την ακρίβεια των μετρήσεων, ο ασθενής δεν θα πρέπει να έχει καταναλώσει καφέ, τσιγάρο και αλκοόλ, τριάντα λεπτά πριν από κάθε μέτρηση.
Πριν από κάθε μέτρηση, ο ασθενής θα πρέπει να παραμείνει καθιστός για 5 λεπτά σε ήρεμο περιβάλλον και με κανονική θερμοκρασία.
Οι μετρήσεις θα πρέπει να λαμβάνονται πρωί και βράδυ.
Ο ασθενής πρέπει να κάθεται άνετα με την πλάτη να ακουμπά στον καναπέ ή στην καρέκλα και με το χέρι να βρίσκεται ακουμπισμένο ώστε ο βραχίονας ή ο καρπός να είναι στο ύψος της καρδιάς.
Λαμβάνονται 3 μετρήσεις με διαφορά περίπου ενός λεπτού και υπολογίζεται ο μέσος όρος των μετρήσεων.
Η διαδικασία γίνεται κάθε πρωί και βράδυ για μία εβδομάδα.
Κατόπιν όλες τις μετρήσεις ο ασθενής τις δείχνει στον γιατρό.
Ποιες είναι οι οδηγίες ώστε να περιοριστεί η υπέρταση
Οι υπερτασικοί πρέπει να ασκούνται καθημερινά για τριάντα λεπτά, όπως για παράδειγμα το ήπιο περπάτημα.
Οπωσδήποτε πρέπει να μειώσουν το σωματικό τους βάρος σε φυσιολογικά επίπεδα.
Πρέπει να διακόψουν το κάπνισμα.
Να αποφεύγουν το αλάτι, το αλκοόλ, τους πολλούς καφέδες και τα τουρσιά, παστά, αλλαντικά, πατατάκια, μπισκότα, αλμυρούς ξηρούς καρπούς.
Η διατροφή τους να είναι πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, γαλακτοκομικά προϊόντα, λευκό κρέας και λιγότερο σε κόκκινο κρέας και φυτικά λίπη.
Συμπέρασμα για την αρτηριακή υπέρταση
Η υπέρταση είναι μια χρόνια κατάσταση και αποτελεί τον κύριο παράγοντα που προκαλεί εμφράγματα και εγκεφαλικά στους ενήλικες.
Ο τρόπος αντιμετώπισης της υπέρτασης είναι διαφορετικός για κάθε άτομο.
Ο Καρδιολόγος θα δώσει στον ασθενή, την κατάλληλη φαρμακευτική θεραπεία, αλλά και οδηγίες για τον τρόπο ζωής και διατροφής του.
Ο ασθενής, θα πρέπει να τηρεί με προσοχή, όλες τις οδηγίες και υποδείξεις του θεράποντος γιατρού του.
ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΑ ΝΕΑ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΕ ΤΟ ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΣΑΣ
Βασικό μου μέλημα είναι να προσφέρω αποτελεσματικές υπηρεσίες τόσο στην πρόληψη, όσο και τη θεραπεία των παθήσεων της καρδιάς.
Καλέστε στο 210 8021 830 για το ραντεβού σας
και στο 693 7369 786 για έκτακτο ή επείγον περιστατικό.